Рубрыка:

Датыкнуліся да жывой гісторыі і адчулі смак беларускіх мястэчак работнікі Дэпартамента па архівах і справаводстве Міністэрства юстыцыі і рэспубліканскіх архіваў

Апублікавана: 16 верасня 2024 г.

14 верасня 2024 года пярвічная прафсаюзная арганізацыя Дэпартамента па архівах і справаводстве Міністэрства юстыцыі арганізавала экскурсію па славутасцях Мінскай і Віцебскай абласцей.

Экскурсія традыцыйна была аднесена да Дня архівіста.

Ідэя ўвесці цёплы вераснёўскі выхадной у паездцы была падтрымана таксама кіраўнікамі Нацыянальнага гістарычнага архіва і Беларускага дзяржаўнага архіва-музея літаратуры і мастацтва, якія прынялі ўдзел у экскурсіі. Суботняй раніцай група турыстаў-архівістаў, мінаючы маляўнічыя вёскі і любуючыся краявідамі ранняй восені адправілася па маршруце Будслаў-Глыбокае-Илово.

Першай кропкай маршрута стаў аграгарадок Будслаў Мядзельскага раёна, дзе размешчаны касцёл Ушэсця Прасвятой Дзевы Марыі. Храм шырока вядомы не толькі ў нашай краіне, але і далёка за яе межамі. Касцёл датычыцца да чатырох храмаў Беларусі, якія носяць тытул малая базіліка, з’яўляецца выдатным архітэктурным помнікам рэспубліканскага значэння і адной з ключавых хрысціянскіх святынь.

Варта адзначыць, што ў Нацыянальным гістарычным архіве Беларусі захоўваецца рукапісны каталог бібліятэкі Будслаўскага манастыра 1796 года (фонд 1781) і тры метрычныя кнігі Будслаўскага касцёла за 1787-1835, 1787-1798, 1800 гады (фонд 937).

Гэты вялікасны і прыгожы храм быў выратаваны ад пажару 11 мая 2021 г.у выніку якога згарэл і абрынуўся дах, былі вельмі пашкоджаны скляпенні і іншыя будаўнічыя канструкцыі. Праведзены вялікія аднаўленчыя работы, але зрабіць прадбачыцца яшчэ шмат.

Далей маршрут праходзіў па Віцебскай вобласці ў напрамку горада Глыбокае (упершыню згадваецца ў 1414 г.). Ужо ў пачатку 16 стагоддзя мястэчка Глыбокае было буйным гандлёвым цэнтрам. Экскурсанты з інтарэсам праслухалі гісторыю аб парадаксальным мінулым Глыбокага, калі мястэчка было падзелена на дзве паловы: паўднёва-заходняя належала Зеновичам і ўваходзіла ў склад Ашмянскага павета Віленскага ваяводства, паўночна-усходняя – Карсакам і ўваходзіла ў склад Дзісненскага павета Полацкага ваяводства. Кожная частка мела свой цэнтр – плошчы.

У Глыбокім былі агледжаны гістарычна-культурныя каштоўнасці – Кафедральны сабор у гонар Раства Прасвятой Багародзіцы (1639—1654), Рымска-каталіцкая царква Св. Тройцы (1764—1782, 1902—1908), Ільінская часоўня (канец XVIII стагоддзі) і Мемарыяльная калона ў гонар Канстытуцыі Рэчы Паспалітай 3 мая 1791 г., якія размешчаны на могілках «Копцеўка». Не засталася без увагі і створаная ў 2012 г.у гонар Дня беларускага пісьменства Алея славутых землякоў, дзе вызначана 9 бронзавых бюстаў славутым выхадцам з беларускай зямлі.

Гідам на маршруце «Смак беларускіх мястэчак» быў Ігар Фёдараў, які з вялікай любоўю і павагай да роднага Глыбоцкага краю правёў экскурсію. Прыйшлося апускацца з ім пад зямлю і залазіць па крутых прыступках на вышыню веж Кафедральнага сабора, але яно таго каштавала…. Было прыемна паслухаць нашага экскурсавода і падыскутаваць на гістарычныя тэмы. Цікава і прафесійна на працягненні ўсяго маршрута Ігар расказваў аб гістарычных фактах і легендах, выдатных падзеях і асобах, якія пакінулі след у жыцці краіны або асобных гарадоў і мястэчак.

А як жа, не абышлося без дэгустацыі некалькіх відаў глыбоцкай сгущенки і іншай натуральнай прадукцыі мясцовых вытворцаў.

Паездка была напоўнена яркімі ўражаннямі і станоўчымі эмоцыямі.

Фотаздымкі Н.Т.Булойчык