Выстава «Свет пачынаецца з дзяцінства»

29 мая 2024 года, напярэдадні Дня абароны дзяцей, у Нацыянальным архіве Рэспублікі Беларусь адкрылася дакументальная выстава «Свет пачынаецца з дзяцінства», прысвечаная гэтай даце.

Рашэнне аб правядзенні Дня абароны дзяцей было прынята ў 1925 г. на Сусветнай канферэнцыі, прысвечанай пытанням дабрабыту дзяцей, у Жэневе. Аднак адзначаць 1 чэрвеня Дзень абароны дзяцей пачалі пасля праведзенага ў 1949 г. кангрэса, на якім Міжнародная Дэмакратычная федэрацыя жанчын пастанавіла забяспечыць дабрабыт падрастаючага пакалення. З тых часоў ААН лічыць адным з галоўных напрамкаў сваёй дзейнасці абарону правоў, жыцця і здароўя дзяцей. Гэты дзень з’яўляецца напамінам дарослым аб неабходнасці захавання правоў дзяцей на жыццё, свабоду іх думкі, адукацыю, адпачынак і вольны час, абарону ад фізічнага, псіхалагічнага гвалту і эксплуатацыі дзіцячай працы як неабходных умоў для фарміравання гуманнага і справядлівага грамадства.

Усе дзіцячыя правы і свабоды адлюстраваны ў «Дэкларацыі правоў дзіцяці», якая была прынятая Генеральнай Асамблеяй ААН у 1959 г. Яна абвяшчае роўныя правы дзяцей у галіне выхавання, адукацыі, сацыяльнага забеспячэння, фізічнага і духоўнага развіцця незалежна ад колеру скуры, нацыянальнай прыналежнасці, грамадскага паходжання, маёмаснага становішча і інш. Дэкларацыя заклікае бацькоў, грамадскія арганізацыі, урады прызнаць правы дзяцей і садзейнічаць іх ажыццяўленню. У Рэспубліцы Беларусь ахова дзяцінства – адзін з прыярытэтных напрамкаў дзейнасці дзяржавы. У нас даўно склаліся слаўныя традыцыі святкавання гэтага дня. 1 чэрвеня ва ўсіх школах, дзіцячых установах праходзяць канцэрты, вечары. У гарадскіх забаўляльных цэнтрах для дзяцей паказваюць фільмы, ладзяць конкурсы, фестывалі, усюды гучаць музыка і дзіцячы смех.

На выставе прадстаўлены ўнікальныя дакументы: Палажэнне аб камісіі па паляпшэнні жыцця дзяцей у 1923 годзе, анкеты прыярытэтаў навучэнцаў адной з мінскіх школ, праграма заняткаў 1 класа, часопіс уліку паспяховасці і наведвальнасці школы сямейнага лагера партызанскай брыгады імя Я.Свярдлова, кранальныя лісты дзяцей з нямецкага палону і паказанні малалетніх вязняў дзіцячага лагера «Дзіцячае сяло Скобраўка», інструкцыя па рэпатрыяцыі з Германіі дзяцей-сірот у 1945 годзе, праект рэзалюцыі ААН аб стварэнні Міжнароднага надзвычайнага фонду дапамогі дзецям у 1945 г., выпіска з пратакола пасяджэння Бюро ЦК ВЛКСМ аб арганізацыі выставы дзіцячага малюнка аб Вялікай Айчыннай вайне, загад Міністэрства культуры Беларускай ССР аб выніках рэспубліканскага конкурсу па складанні музыкі дзецьмі і юнацтвам – навучэнцамі музычных школ, вучылішчаў і ўдзельнікамі творчых гурткоў Беларускай ССР у 1974 г., Закон Рэспублікі Беларусь «Аб правах дзіцяці», іншыя дакументы.

Дзень абароны дзяцей – не толькі адно з самых радасных святаў для дзятвы, але і напамін дарослым аб тым, што дзеці маюць патрэбу ў іх пастаяннай клопаце і абароне і што менавіта дарослыя нясуць адказнасць за іх. Гэты дзень таксама служыць напамінам грамадству пра тое, што захаванне і павага правоў дзіцяці з’яўляецца найважнейшай умовай фарміравання гуманнага, справядлівага і шчаснага грамадства.

 

Банер дакументальнай выставы «Свет пачынаецца з дзяцінства»
Дакументы на выставе
Дакументы на выставе
Загадчык аддзела НАРБ М.А.Старасценка азнаёміла наведвальнікаў з выставай
Навуковы супрацоўнік НАРБ Ю.С.Прастакова распавядае аб дакументах, прадстаўленых на выставе
Часопіс уліку паспяховасці і наведвальнасці школы сямейнага лагера партызанскай брыгады імя Свярдлова
Паказанні малалетніх вязняў дзіцячага лагера «Дзіцячае сяло Скобраўка»
Прадстаўленыя на выставе дакументы
Прадстаўленыя на выставе дакументы
Палажэнне аб камісіі па паляпшэнні жыцця дзяцей, 1923 г.
План аздараўленчых мерапрыемстваў для дзяцей, 1933 г.
Уліковы картка сагнанага на працу ў Германію падлетка, 1943 г.
Справаздача аб выхаваўчай рабоце, 1944 г.
Праграма заняткаў першага класа, 1944 г.
Пастанова аб праграме адбору і падрыхтоўкі дзяцей-сірот да навучання ў СВУ, 2004 г.
Загад аб правядзенні рэспубліканскага творчага конкурсу для дзяцей, 2005 г.