Да 120-годдзя акцёра, заслужанага артыста БССР Васіля Віктаравіча Воінкава (1902-1986)

Апублікавана: 1 мая 2022 г.

Васіль Віктаравіч Воінкаў нарадзіўся 25 красавіка 1902 г. у г. Тыфліс (Тбілісі). У 1917 г. скончыў тыфліскую гімназію і паступіў на працу на нафтаналіўнае судна. У 1918 г. пераехаў у г. Сухумі, дзе працаваў памочнікам правізара ў аптэцы. З 1923 г. стаў членам драматычнага гуртка рабочага клуба. З 1924 г. працаваў у Сухумскім рускім драматычным тэатры. У 1931 г. пераехаў у г. Ніжні Ноўгарад, дзе працаваў у 2-м Горкаўскім драматычным тэатры.

У 1932 г. В. Воінкаў быў залічаны ў трупу Дзяржаўнага рускага драматычнага тэатра БССР у г. Магілёве (у 1941 г. тэатр быў расфарміраваны). У гады Вялікай Айчыннай вайны ў 1941-1942 гг. працаваў у Омскім драматычным тэатры. У 1943 г. Дзяржаўны рускі драматычны тэатра БССР быў адноўлены і В. Воінкаў аднавіў сваю працу ў ім, дзе і працаваў да выхаду на пенсію ў 1971 г.

З’яўляўся старшынёй аддзялення Беларускага тэатральнага таварыства Дзяржаўнага рускага драматычнага тэатра БССР імя М. Горкага, прымаў актыўны ўдзел у культурным шэфстве над Узброенымі Сіламі СССР. Узнагароджаны ордэнам “Знак Почета” (1955), медалямі і Ганаровымі граматамі Вярхоўнага Савета БССР. У 1968 г. В. Воінкаву было прысвоена ганаровае званне “Заслужаны артыст БССР”.

Памёр 4 сакавіка 1986 г.

В. Воінкаў – характарны акцёр, майстар праўдзівага паказу псіхалогіі персанажаў, стварыў шмат яркіх сцэнічных вобразаў. Сярод вядомых роляў: Гадзіншчык (“Кремлевские куранты”), князь Турэнін (“Царь Федор Иоанович”), Тарэлкін (“Смерць Тарэлкіна”), Аргант (“Плутни Скопена”), Трубач (“Егор Булычев и другие”), Бяссеменаў (“Мещане”), Бернарда (“Хитроумная влюблённая”), Галілей (“Симон Коризна”), Міхей (“Главная ставка”), Бацька (“Руины стреляют в упор”), Назар Аўдзеевіч (“Дети солнца”), Фірс (“Вишнёвый сад”).

У Беларускім дзяржаўным архіве-музеі літаратуры і мастацтва захоўваецца асабісты фонд Васіля Віктаравіча Воінкава (№ 232), які прадстаўлены тэкстамі роляў, фатаграфіямі ў ролях, праграмамі і фатаграфіямі сцэн са спектакляў Дзяржаўнага рускага драматычнага тэатра БССР імя М. Горкага, дакументамі да біяграфіі, фатаграфіямі артыста на розных мерапрыемствах і сустрэчах.

1. В. В. Воінкаў. 1964 г. БДАМЛМ. Ф. 232. Воп. 1. Адз. зах. 103. Л. 10.

2. В. В. Воінкаў у ролі Камісара (“Большой день” У. Кіршона), сыгранай у Дзяржаўным рускім драматычным тэатры БССР. 1935 г. БДАМЛМ. Ф. 232. Воп. 1. Адз. зах. 40. Л. 1.

3. В. В. Воінкаў у ролі Дзеда і С. І. Мацюкевіч у ролі Бабкі (“Репка” П. Малярэўскага), сыграных у Дзяржаўным рускім драматычным тэатры БССР. 1950 г. БДАМЛМ. Ф. 232. Воп. 1. Адз. зах. 52. Л. 1.

4. В. В. Воінкаў у ролі Назара Аўдзеевіча (“Дети солнца” М. Горкага), сыгранай у Дзяржаўным рускім драматычным тэатры БССР імя М. Горкага. 1965 г. БДАМЛМ. Ф. 232. Воп. 1. Адз. зах. 50. Л. 1.

5. В. В. Воінкаў у ролі Гаральда (“Король Лир” У. Шэкспіра), сыгранай у Дзяржаўным рускім драматычным тэатры БССР. 1953 г. БДАМЛМ. Ф. 232. Воп. 1. Адз. зах. 59. Л. 2.

6. В. В. Воінкаў у ролі Тарэлкіна (“Смерть Тарелкина” А. В. Сухаво-Кабыліна), сыгранай у Дзяржаўным рускім драматычным тэатры БССР. 1954 г. БДАМЛМ. Ф. 232. Воп. 1. Адз. зах. 61. Л. 1.

7. В. В. Воінкаў (у ролі Астрова) у спектаклі “Повторный визит” С. Дубравіна, пастаўленым у Дзяржаўным рускім драматычным тэатры БССР імя М. Горкага. 1957 г. БДАМЛМ. Ф. 232. Воп. 1. Адз. зах. 66. Л. 8.

8. Ганаровая грамата за заслугі ў галіне культурнага шэфства над Узброенымі Сіламі СССР на імя В. В. Воінкава. 1948 г. БДАМЛМ. Ф. 232. Воп. 1. Адз. зах. 83. Л. 5.

9. Пасведчанне да медаля “За доблестный труд в Великой Отечественной войне 1941-1945 гг.” на імя В. В. Воінкава. 6 сакавіка 1946 г. БДАМЛМ. Ф. 232. Воп. 1. Адз. зах. 82. Л. 2.