30 мая 2019 г. адбылося пасяджэнне калегіі Дэпартамента па архівах і справаводству Міністэрства юстыцыі Рэспублікі Беларусь

30 мая 2019 г. адбылося пасяджэнне калегіі Дэпартамента па архівах і справаводству Міністэрства юстыцыі Рэспублікі Беларусь, на якім былі разгледжаны пытанні:

• аб працы дзяржаўных архіваў у галіне публікацыйнай дзейнасці;
• аб працы дзяржаўных архіваў па стварэнні лічбавых копій архіўных дакументаў (фонду карыстання);
• аб выніках аналізу пересоставленных спісаў № 1 і № 2 арганізацый, якія з’яўляюцца і не з’яўляюцца (магчымых) крыніцамі камплектавання абласных і занальных госархивов (далей – спісы № 1 і № 2).

Па першым пытанні калегіяй адзначана, што публікацыйная дзейнасць дзяржаўных архіўных устаноў адносіцца да ліку найбольш прыярытэтных напрамкаў у рамках выкарыстання дакументаў.

У ходзе пасяджэння прааналізавана публікацыйная дзейнасць дзяржаўных архіўных устаноў за перыяд 2014 – 2018 гг., пазначана, што ў справаздачны перыяд было выпушчана 75 архіўных выданняў рознага характару.
Асобна ў рамках абмяркоўваецца тэмы былі разгледжаны пытанні нарматыўнага і метадычнага забеспячэння публікацыйнай дзейнасці, месца і ролі Археаграфічнай камісіі Дэпартамента па архівах і справаводству Міністэрства юстыцыі Рэспублікі Беларусь у працэсе рэалізацыі публикационных праектаў.

Асабліва была адзначана неабходнасць распрацоўкі метадычных дакументаў аб археаграфічнай падрыхтоўцы і выданні дакументаў і навукова-тэхнічнай дакументацыі.

Па выніках абмеркавання было прынята рашэнне аб неабходнасці карэкціроўкі Правіл работы дзяржаўных архіваў Рэспублікі Беларусь, у частцы якая тычыцца падрыхтоўкі публікацый, правядзення аналізу дзейнасці Археаграфічнай камісіі пры Дэпартаменце, арганізацыі ў 2020 г. рэспубліканскага семінара па пытаннях ажыццяўлення публікацыйнай дзейнасці і інш.

Па другім пытанні калегія адзначыла, што стварэнне лічбавых копій фонду карыстання архіўных дакументаў за апошняе дзесяцігоддзе выйшла на прыярытэтныя пазіцыі ў дзейнасці дзяржаўных архіўных устаноў. Оцифровывание спрыяе вырашэння задач пашырэння доступу да архіўных дакументах і забеспячэнню іх захаванасці.

Па стане на 1 студзеня 2019 г. у госархивах краіны лічбавыя копіі фонду карыстання маюць 35 919 спраў, што складае 1 924 946 электронных старонак. У агульным аб’ёме фонду карыстання, які ствараецца на асабліва каштоўныя і найбольш запатрабаваныя дакументы, лічбавыя копіі займаюць 16%.
Лічбавыя копіі на аўдыёвізуальныя дакументы маюць 97% фотадакументаў і фонодокументов, 100% відэадакументаў.

Оцифровывание архіўных дакументаў госархивов ажыццяўляюць дзяржаўныя ўстановы «Рэспубліканская тэхнічная лабараторыя мікрафільмавання страхавога фонду і рэстаўрацыі дакументаў» і «Цэнтральная лабараторыя мікрафільмавання і рэстаўрацыі дакументаў НАФ Рэспублікі Беларусь». Самастойна аблічбоўвае дакументы 15 дзяржаўных архіваў.
Калегія вызначыла асноўныя напрамкі ўдасканалення работы ў дадзеным накірунку з улікам наяўных у архіўнай галіны рэсурсаў.

Па трэцяму пытанню калегіяй адзначана, што работа па пересоставлению спісаў № 1 і № 2 абласнымі і занальным госархивами праведзена здавальняюча. Адзначаны факт далейшага змяншэння колькасці арганізацый-крыніц камплектавання абласных і занальных госархивов, вызначаны асноўныя прычыны гэтай тэндэнцыі. Былі адзначаны пэўныя цяжкасці ў рабоце абласных і занальных госархивов па вядзенню спісаў № 1 і № 2, перш за ўсё ў праграмным модулі «Гісторыя», у сувязі з якая прымяняецца структурай пабудовы спісаў № 1 і № 2, заснаванай на ведамасным прынцыпе сістэматызацыі арганізацый. Таксама быў узняты пытанне актуальнасці вядзення спісаў № 2 у тым выглядзе, у якім яны цяпер фармуюцца.

Калегіяй дадзены ўказанні абласных і занальных госархивам актывізаваць працу па пашырэнню кола арганізацый-патэнцыйных крыніц камплектавання; разгледзець пытанне аб мэтазгоднасці вядзення спісаў № 2; аддзела справаводства і фарміравання НАФ Дэпартамента – ажыццяўляць кантроль за выкананнем БелНДІДАС тым, прадугледжаных Тэматычным планам правядзення навуковых даследаванняў і распрацовак на 2019 год, па распрацоўцы новых Класіфікатара і Прыкладных спісаў відаў і разнавіднасцяў арганізацый, якія з’яўляюцца і не з’яўляюцца крыніцамі камплектавання госархивов, і аказваць яму неабходную дапамогу.

На пасяджэнні калегіі таксама была заслухана інфармацыя дырэктара НАРБ А.К.Дземянюка «Аб рабоце па выкананню дзяржаўнай установай «Нацыянальны архіў Рэспублікі Беларусь» Дырэктывы Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 11 сакавіка 2004 г. № 1 «Аб мерах па ўмацаванні грамадскай бяспекі і дысцыпліны»