Беларускі дзяржаўны архіў кінафотафонадакументаў

Фотавыстава

Усе далей сыходзяць у мінулае страшныя падзеі Вялікай Айчыннай вайны, але дакументы, якія захоўваюцца ў фондах Беларускага дзяржаўнага архіва кінафотафонадакументаў тых гадоў, з’яўляюцца дакументальнымі сведчаннямі і аб’ектыўным пацвярджэннем гэтай жорсткай і кровапралітнай вайны.

У фондах архіва захоўваецца калекцыя В. І. Аркашева /508 фотаздымкаў/. Будучы фотакарэспандэнтам армейскай газеты “Знішчым ворага”, а затым франтавой газеты “Чырвонаармейская праўда”, В. Аркашоў прайшоў баявы шлях ад Мінска да Масквы і ад Масквы да Кёнігсберга. Падмаскоўе, Смаленшчына, Беларусь, Літва, Усходняя Прусія – вось старонкі ваеннай біяграфіі журналіста. І ўсюды, куды б ні закідваў яго лёс, ён рабіў здымкі.

Многія фотадакументы ўяўляюць сабой унікальныя і бясцэнныя сведчанні аб Вялікай Айчыннай вайне. Яны адлюстроўваюць нямала баявых эпізодаў, армейскі быт, атакі і пераправы, работу медсанбатаў, допыт палонных. Вялікую цікавасць выклікаюць здымкі першых дзён вайны, калі байцы 100-й стралковай дывізіі адбівалі наступ нямецка-фашысцкіх захопнікаў у раёне Астрашыцкага гарадка і ўздоўж Лагойскай шашы. Значная частка дакументаў прысвечана падзеям, звязаным з бітвай за Маскву, вызваленнем Гжатска, Вязьмы, Дарогабужа, Ельні, Смаленска.

Неабходна адзначыць, што В. Аркашев шмат здымаў радавых байцоў у тыповых франтавых абставінах, што пры ўважлівым аналізе фатаграфій, можа паслужыць невычэрпнай крыніцай ведаў пра сапраўднае аблічча вайны.

Фотадакументы, якія ўвайшлі ў фотавыставу “Васіль Аркашоў. Мая вайна” (30 фатаграфій), не прэтэндуюць на грунтоўную летапіс ваеннага часу. Да таго ж аўтар здымкаў не выбіраў прыгожых, фотагенічнай герояў. А тыя, хто адлюстраваны на фотаздымках, не прыхарошваліся перад апаратам, не ўмеюць пазіраваць. Іх твары прыгожы адухоўленасцю, якую нараджае удзел у вялікіх справах, накіраванасць да высокіх мэтаў і якая зблізіла вельмі розных людзей, зрабіла іх падобнымі ў галоўным – у рашучасці біцца за родную зямлю, за волю, за народ.

Прадстаўленыя ў фотавыставе фотадакументы валодаюць вялікай мастацка-выразнай сілай і гістарычнай праўдзівасцю. Іх сапраўднасць не толькі павышае інфармацыйную каштоўнасць, але і ўзмацняе пазнавальны пачатак усей нашай архіўнай спадчыны аб вайне, што асабліва важна і актуальна напярэдадні святкавання 65-годдзя вызвалення Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў і 65-годдзя Перамогі ў Вялікай Айчыннай вайне.

Фотавыстава падрыхтавана супрацоўнікамі аддзела інфармацыі, публікацыі і навуковага выкарыстання дакументаў і аддзела аўтаматызаваных інфармацыйна-пошукавых сістэм Беларускага дзяржаўнага архіва кінафотафонадакументаў, дызайн і апрацоўка фотадакументаў ажыццёўлены старшым навуковым супрацоўнікам аддзела інфармацыйна-пошукавых сістэм БелНДЦЭД Г. З. Дашкевіч.

Выкарыстанне і распаўсюджванне лічбавых копій фотадакументаў (у іншым электронным ці друкаваным выглядзе), прадстаўленых на фотавыставе, дапускаецца толькі з пісьмовага дазволу Беларускага дзяржаўнага архіва кінафотафонадакументаў.