Дакументальная выстава «Натарыят Беларусі: скрозь прызму часу»

8 красавіка 2024 года Нацыянальны архіў Рэспублікі Беларусь адкрыў дакументальную выставу «Натарыят Беларусі: скрозь прызму часу», якая прымеркавана да 100-гадовага юбілею першага з’езда натарыусаў узбуйненай Беларускай ССР, падчас якога адбыўся іх агульны сход.

Развіццё гісторыі сучаснага натарыята цесна звязана з гісторыяй дзяржавы. У рамках работы па ўдасканаленні заканадаўства ва ўмовах новай савецкай эпохі 10-11 красавіка 1924 г.прайшоў першы з’езд натарыусаў узбуйненай Беларусі, на якім прысутнічала кіраўніцтва Наркамата юстыцыі на чале з наркамам А.Х.Гетнерам, члены грамадзянскага аддзялення Вышэйшага Суда, прадстаўнікі натарыяльнага аддзялення Віцебскага губернскага суда. Парадак дня ўключала пытанні: аб задачах натарыята; справаздачы работнікаў натарыята; пытанні арганізацыі і інструктавання натарыяльных устаноў, аб справаводстве натарыяльных органаў, аб дагаворах, якія падлягаюць здзяйснення і засведчанню ў натарыяльным парадку, аб падрадах і пастаўках, аб завяшчальных і дароўных актах; пытанні натарыяльнай практыкі, якія выклікаюць сумневы. Па выніках працы з’езда былі прыняты рэзалюцыі аб мерах па ўдасканаленні далейшай працы, якія на доўгія гады вызначылі правілы працы беларускіх натарыусаў.

У пачатку 1920-х гг. (у сувязі з палітыкай НЭП і прыняццем новага грамадзянскага заканадаўства) з’явіліся новыя дзяржаўныя натарыусы. Міністэрства юстыцыі з дня сваёй адукацыі ажыццяўляе кіраўніцтва натарыятам.

У 1960–я гады істотна змянілася грамадзянскае і працэсуальнае заканадаўства- 11 чэрвеня 1964 г.прыняты Новы Грамадзянскі працэсуальны кодэкс БССР. У сувязі з гэтым у студзені 1967 г.зацверджана новае Палажэнне аб дзяржаўным натарыяце, у якім упершыню выразна былі замацаваны задачы дзяржаўнага натарыята, пашыраны і дэталёва ўрэгуляваны круг натарыяльных дзеянняў. У Палажэнні былі вызначаны патрабаванні да асоб, якія прэтэндуюць на пасады дзяржаўных натарыусаў, у тым ліку аб наяўнасці вышэйшай юрыдычнай адукацыі.

Пастановай Вярхоўнага Савета Рэспублікі Беларусь ад 26 лістапада 1992 г.прадугледжана арганізацыя прыватнай натарыяльнай дзейнасці ў горадзе Мінску ў парадку эксперыменту, а з 1994 г.эксперымент распаўсюдзіўся на тэрыторыю ўсёй рэспублікі.

Указ Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 27 лістапада 2013 г.№523 «Аб арганізацыі натарыяльнай дзейнасці ў Рэспубліцы Беларусь» зрабіў кардынальную рэформу арганізацыі натарыяльнай дзейнасці.

Нацыянальны архіў Рэспублікі Беларусь прадставіў на выставе ўнікальныя дакументы з сваіх фондаў: пратакол пасяджэнняў i з’езда натарыусаў Беларусі, анкеты натарыусаў, якія прыбылі на з’езд, штаты натарыяльных устаноў БССР на 1924 – 1925 бюджэтны год, адбіткі вуглавых штампаў і мастычных пячатак натарыяльных кантор НКЮ БССР, справаздачы аб рабоце натарыяльных кантор, пасведчанні, мандаты, Палажэнне аб аддзеле натарыята, Закон Беларускай Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі аб Дзяржаўным натарыяце і іншыя дакументы.

Заг.аддзелам выкарыстання дакументаў і інфармацыі М.А.Старасценка пазнаёміла з выставай прысутных на мерапрыемствы.

Таксама ў рамках мерапрыемства нам.дырэктара С.В.Кулінок прадставіў банэрную выставу «Адновім Беларусь разам».

1. Заг.аддзела выкарыстання дакументаў і інфармацыі М.А.Старасценка і вядучы архівіст В.П.Гарматны знаёмяць з выставай міністра юстыцыі Рэспублікі Беларусь С.М.Хаменка і Намесніка Міністра юстыцыі М.М.Старавойтава

2. Заг.аддзела выкарыстання дакументаў і інфармацыі М.А.Старасценка знаёміць з выставай Міністра юстыцыі Рэспублікі Беларусь С.М.Хаменка і Старшыню Беларускай натарыяльнай палаты Н.У.Барысенка

3. Заг.аддзела выкарыстання дакументаў і інфармацыі М.А.Старасценка знаёміць з выставай удзельнікаў мерапрыемства

4. Заг.аддзела выкарыстання дакументаў і інфармацыі М.А.Старасценка знаёміць з выставай удзельнікаў мерапрыемства

5. Заг.аддзела выкарыстання дакументаў і інфармацыі М.А.Старасценка знаёміць з выставай удзельнікаў мерапрыемства