У Гомелі адкрылі абноўлены будынак Дзяржаўнага архіва

Абноўленае архівасховішча на больш як 1 млн спраў Дзяржаўнага архіва вобласці адкрылі сёння ў Гомелі.

У мерапрыемстве прынялі ўдзел Міністр юстыцыі Беларусі Сяргей Хаменка, старшыня Гомельскага аблвыканкама Іван Крупко, дырэктар Дэпартамента па архівах і справаводстве Алег Воінаў і іншыя ганаровыя госці.

Яшчэ з 2015 года Дзяржаўны архіў Гомельскай вобласці прыпыніў камплектаванне з-за загружанасці звыш праектнай магутнасці. Больш за 100 тыс. адзінак захоўвання архіўных дакументаў знаходзяцца звыш за ўстаноўлены заканадаўствам тэрмін. Для пашырэння архіўных плошчаў установе быў перададзены будынак на вул.Косарава. Памяшканні адпавядаюць сучасным стандартам і тэхнічным патрабаванням, што неабходна для карэктнага захоўвання і выкарыстання дакументаў.

Плошча архівасховішча – звыш 2,1 тыс. кв.м, што дасць магчымасць размясціць больш за 1 млн архіўных спраў і вырашыць пытанне з камплектаваннем абласнога архіва на дзясяткі гадоў наперад. Бо штогод на захоўванне прымаецца каля 5 тыс. спраў.

Міністр юстыцыі Сяргей Хаменка падкрэсліў важнасць захавання гістарычнай памяці. «Народ, які не ведае свайго мінулага, не мае будучыні. І гэтае архівасховішча будзе служыць захаванню памяці, гісторыі. Яго стварэнне сімвалічна звязана з тэматыкай трох гадоў. Так, аб’ект быў задуманы ў Год гістарычнай памяці, рэалізаваны ў Год міру і стварэння, а адкрыты ў Год якасці», – акцэнтаваў ён.

Дырэктар Дэпартамента па архівах і справаводству Міністэрства юстыцыі Беларусі Алег Воінаў адзначыў асаблівую значнасць такога падарунка – сучаснага сховішча – для архівістаў рэгіёну напярэдадні Дня Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь.

«Архівы адыгрываюць важную ролю ў захаванні і перадачы гістарычнай памяці народа. Яны змяшчаюць дакументы, запісы і артэфакты, якія адлюстроўваюць гісторыю і культуру нацыі, з’яўляюцца крыніцамі інфармацыі для даследчыкаў, журналістаў, студэнтаў. Шмат у чым дзякуючы карпатлівай працы работнікаў архіваў беражліва захоўваецца наша гісторыя, прымнажаюцца і актыўна выкарыстоўваюцца ўнікальныя крыніцы інфармацыі», – распавялі ў Дзяржаўным архіве Гомельскай вобласці.

Як падкрэсліў старшыня Гомельскага аблвыканкама Іван Крупко, адкрыццё архівасховішча паслужыць умацаванню інстытута грамадскай памяці. «Гэтак жа, як кожная сям’я беражліва захоўвае пасведчанні аб нараджэнні і шлюбе, атэстаты і дыпломы, праваўстанаўліваючыя і спадчынныя дакументы, так і архівы ў залежнасці ад напрамку дзейнасці змяшчаюць дакументы практычна аб усіх фактах і падзеях жыцця рэгіёнаў. У Дзяржаўным архіве Гомельскай вобласці больш за 2». ,6 тыс. фондаў, амаль 600 тыс. архіўных спраў.У іх адлюстраваны падзеі пачынаючы з 1917. Архіў захоўвае звесткі аб нацыяналізацыі зямель, стане саматужнай і мясцовай прамысловасці, электрыфікацыі, радыёфікацыі і іншыя.Дзякуючы які захаваўся фонду пракуратура Гомельскай вобласці выкрывае ўсё новыя факты ў справе аб генацыдзе беларускага народа», – удакладніў ён.

У фае архіва прэзентавана выстава «Гомельшчына непакораная». Архівісты рэгіёна таксама прадставілі ўнікальныя дакументы, якія дзесяцігоддзямі захоўваюцца ў фондах. Напрыклад, гэта і асабістая справа Героя Савецкага Саюза сакратара Гомельскага падпольнага гаркама партыі, начальніка штаба Гомельскага партызанскага злучэння Емяльяна Барыкіна, а таксама асабістая справа і рукапісная аўтабіяграфія беларускага драматурга, сцэнарыста Андрэя Макаёнка. І праз 80 гадоў запатрабаваны акты ад 1944 года аб злачынствах нямецка-фашысцкіх акупантаў над савецкімі грамадзянамі ў лагеры смерці. У маштабе 1.20 захаваны план перасыльнага лагера ваеннапалонных у Гомелі, складзены ў снежні 1944 года. На пажоўклых ад часу старонках выразна адлюстраваны схематычны план масавых растрэлаў мірных жыхароў Гомеля акупантамі ў ваенны час на Рэчыцкай шашы.

Дырэктар Дзяржаўнага архіва Гомельскай вобласці Андрэй Сушчэвіч правёў экскурс па паверхах, прадставіўшы перадавыя тэхналогіі ў захоўванні дакументаў. 11 тыс. пагонных метраў паліц для захоўвання даюць магчымасць прыняць усе дакументы, якія назапасіліся, і на доўгія гады наперад забяспечыць іх прыём. Сховішча на першым паверсе абсталяванае мабільнымі стэлажамі. «Адна з пераваг – стварэнне неабходнага мікраклімату ва ўсіх памяшканнях і забеспячэнне аптымальнай тэмпературы як у зімовы, так і ў летні час. Таксама прадугледжана аўтаматызаваная сістэма пажаратушэння газам. Любое ўзгаранне можа быць патушана без шкоды для дакументаў. Сам будынак – рэжымны аб’ект, дзе забяспечваецца поўная захаванасць дакументаў», – распавёў ён.

Служба архіваў сёння мае шырокую рэгіянальную сетку. У архіўных сховішчах Беларусі знаходзіцца больш за 12 млн розных дакументаў. У Гомельскім абласным архіве – больш за 590 тыс. адзінак захоўвання. З’явілася неабходнасць пашырэння пляцаў. У новым архівасховішчы ў лічбах, фактах, дакументах будзе дапаўняцца гісторыя паўднёвага ўсходу краіны.

Па матэрыялах БЕЛТА (запазычана з сайта Міністэрства юстыцыі Рэспублікі Беларусь).