Пасяджэнне калегіі Дэпартамента па архівах і справаводству Міністэрства юстыцыі Рэспублікі Беларусь 1 чэрвеня 2022 г.

Апублікавана: 2 чэрвеня 2022 г.

1 чэрвеня 2022 г. на базе Нацыянальнага архіва Рэспублікі Беларусь адбылося пасяджэнне калегіі Дэпартамента па архівах і справаводству Міністэрства юстыцыі Рэспублікі Беларусь (далей – Дэпартамент), на якім былі разгледжаны пытанні “Аб стане і аб’ёме дакументаў пастаяннага захоўвання і дакументаў па асабовым складзе, якія знаходзяцца на часовым захоўванні ў дзяржаўных органах, іншых арганізацыях-крыніцах камплектавання дзяржаўных архіваў, па стане на 1 студзеня 2022 г.” і “Аб праводзімай рабоце па ахове працы ў рэспубліканскіх архіўных установах”.

У пасяджэнні прынялі ўдзел намеснік Міністра юстыцыі Рэспублікі Беларусь А.М.Кот, члены калегіі Дэпартамента, кіраўнікі і спецыялісты структурных падраздзяленняў Дэпартамента, кіраўнікі рэспубліканскіх і абласных архіўных устаноў.

Па першым пытанні калегіяй адзначана, што па стане на 1 студзеня 2022 г. на ўліку ў дзяржаўных архівах знаходзіцца 7591 арганізацыя (дзяржаўных – 5262, недзяржаўных – 1351, грамадскіх (дзяржаўна-грамадскіх) аб’яднанняў (арганізацый), у тым ліку палітычных партый арганізацыйных структур (далей – грамадскія аб’яднанні, у тым ліку палітычныя партыі) – 980). З іх кіраўнічая дакументацыя (далей – КД) знаходзіцца на часовым захоўванні ў 7394 арганізацыях, кіна-, фота-, фона-і відэадакументы – у 160 арганізацыях.

Па стане на 1 студзеня 2022 г. на часовым захоўванні ў арганізацыях-крыніцах камплектавання дзяржархіваў знаходзіцца 2741847 спраў пастаяннага захоўвання за 1899-2021 гг., з іх унесена ў вопісы 1905583 спраў (69,5%). Самы высокі працэнт падрыхтаванасці спраў адносіцца да дзяржаўных арганізацый.

Дзяржархівамі праводзіцца работа па ўпарадкаванні дакументаў па асабовым складзе ў арганізацыях-крыніцах камплектавання. Усяго ўпарадкавана і ўключана ў вопісы 80,8% (у 2020 годзе – 76,1%) спраў па асабовым складзе, якія захоўваюцца ў арганізацыях-крыніцах камплектавання дзяржархіваў.

Калегія адзначае, што дзяржархівы ажыццяўляюць першачарговы прыём спраў пастаяннага захоўвання, якія знаходзяцца на захоўванні ў арганізацыях-крыніцах камплектавання звыш устаноўленага тэрміну часовага захоўвання. Так, за 2020-2021 гг. прынята 247629 адзінак захоўвання, у тым ліку захоўваюцца звыш устаноўленага тэрміну – 102642.

Разам з тым калегія адзначае, што часта адсутнасць штатных спецыялістаў у арганізацыях, сумяшчэнне службовымі асобамі функцый асобы, адказнай за архіў, з асноўнымі службовымі абавязкамі, прыватная змяняльнасць кадраў – усе гэтыя фактары адмоўна ўплываюць на перадачу дакументаў на захоўванне ў дзяржаўныя архівы.

Калегія па выніках разгляду пытання, у тым ліку, даручыла дзяржаўным архівам прадоўжыць практыку ўзаемадзеяння з арганізацыямі-крыніцамі камплектавання (у форме кансультацый, семінараў) у мэтах аказання ім метадычнай дапамогі ва ўпарадкаванні дакументаў пастаяннага захоўвання і дакументаў па асабовым складзе; на працягу 2022-2023 гг. прыняць меры па ўпарадкаванні дакументаў пастаяннага захоўвання і дакументаў па асабовым складзе, якія знаходзяцца на часовым захоўванні ў арганізацыях-крыніцах камплектавання, па 2020 год уключна; у першачарговым парадку прымаць на пастаяннае захоўванне справы, якія знаходзяцца на часовым захоўванні ў арганізацыях-крыніцах камплектавання звыш устаноўленага тэрміна. Адзначана, што арганізацыям-крыніцам камплектавання неабходна ўзмацніць кантроль за забеспячэннем захаванасці спраў і ў абавязковым парадку праводзіць праверку наяўнасці ў выпадку пераезду і перамяшчэння дакументаў. Галоўным упраўленням юстыцыі абласных (Мінскага гарадскога) выканаўчых камітэтаў даручана ўзмацніць кантроль за праверкай наяўнасці і стану спраў, якія знаходзяцца на захоўванні ў арганізацыях-крыніцах камплектавання дзяржаўных архіваў.

Па другім пытанні калегіяй адзначана, што ў мэтах забеспячэння здаровых і бяспечных умоў працы, зніжэння рызык вытворчага траўматызму, рэспубліканскімі архіўнымі ўстановамі праводзяцца адпаведныя мерапрыемствы, прадугледжаныя, у тым ліку, Планам мерапрыемстваў Міністэрства юстыцыі Рэспублікі Беларусь па ахове працы на 2022 год, Планам мерапрыемстваў па ахове працы Дэпартамента па архівах і справаводству Міністэрства юстыцыі на 2022 год.

Аналіз вынікаў работы па выкананні рэспубліканскімі архіўнымі ўстановамі запланаваных мерапрыемстваў указвае на сістэмнасць, комплекснасць падыходаў у вырашэнні пастаўленых задач.

Калегія адзначае, што ахова працы ў рэспубліканскіх архіўных установах ажыццяўляецца праз функцыянаванне сістэмы кіравання аховай працы, якая ўкаранёна ва ўсіх установах (распрацаваны адпаведныя палажэнні, вызначана палітыка ў галіне аховы працы).

Для рэалізацыі мерапрыемстваў Дзяржаўнай праграмы “Рынак працы і садзейнічанне занятасці” на 2021-2025 гады ў рэспубліканскіх архіўных установах праведзены мерапрыемствы, прысвечаныя Сусветнаму дню аховы працы, у рамках якіх разгледжаны пытанні захавання правілаў аховы працы і пажарнай бяспекі, правераны стан працоўных месцаў, выкананне работнікамі. патрабаванняў інструкцый па ахове працы, вядзенне часопісаў па ахове працы.

У мэтах забеспячэння бяспекі і здароўя работнікаў на працоўных месцах, выключэння выпадкаў вытворчага траўматызму шляхам аператыўнага выяўлення парушэнняў норм аховы працы і прыняцця мер па іх устараненню, у рэспубліканскіх архіўных установах праводзяцца Тыдні нулявога траўматызму, якія з’яўляюцца дадатковым мерапрыемствам да штодзённай работы па ахове працы.

Важнае значэнне мае забеспячэнне працоўнай і сацыяльнай адаптацыі маладых адмыслоўцаў. У калектывах вядзецца мэтанакіраваная работа ў гэтым напрамку, пры гэтым актыўна выкарыстоўваецца сістэма настаўніцтва.

У Дэпартаменце дзейнічае камісія для праверкі ведаў па пытаннях аховы працы кіраўнікоў рэспубліканскіх архіўных устаноў, іх намеснікаў і іншых працаўнікоў, адказных за ахову працы. З улікам патрабаванняў па ахове працы, якія змяшчаюцца ў актах заканадаўства, якія з’яўляюцца абавязковымі для выканання, распрацаваны і зацверджаны білеты для праверкі ведаў па пытаннях аховы працы. У кожнай архіўнай установе ёсць пералік пасад кіраўнікоў і спецыялістаў, якія абавязаны праходзіць праверку ведаў па пытаннях аховы працы.

У рэспубліканскіх архіўных установах забяспечана выкананне абавязковых для выканання патрабаванняў тэхнічных нарматыўных прававых актаў пры эксплуатацыі будынкаў і збудаванняў, у тым ліку па іх тэхнічным стане, своечасовым абслугоўванні, правядзенні абследаванняў, утрыманні прылеглай тэрыторыі і вядзенні адпаведнай тэхнічнай дакументацыі.

Кантроль стану будынкаў ажыццяўляецца сістэматычна. Штогод вясной і восенню праводзяцца камісійныя агляды будынкаў, вынікі якіх адлюстроўваюцца ў актах, інфармацыя прадастаўляецца ў Дэпартамент.

У памяшканнях, якія арандуюцца архіўнымі ўстановамі, асноўная праца па забеспячэнні бяспекі ў будынках ляжыць на арэндадаўцах. Як правіла, ва ўсіх кабінетах устаноўлены супрацьпажарныя датчыкі, на кожным паверсе – пажарныя гідранты і схемы эвакуацыі. Арэндадаўцамі рэгулярна праводзяцца праверкі гатоўнасці сістэмы абвесткі ГСНС і ГА.

На пастаяннай аснове праводзіцца работа па інфармаванні работнікаў аб стане аховы працы на працоўных месцах. З мэтай забеспячэння бяспекі і здароўя работнікаў на працоўных месцах, прадухілення выпадкаў траўматызму ў архіўных установах праводзяцца лекцыі па ахове працы з запрашэннем адпаведных спецыялістаў.

Выпадкаў допуску да працы на няспраўным абсталяванні або пры адсутнасці яго выпрабаванняў, аглядаў, тэхнічных аглядаў, няма. Фактаў з’яўлення работнікаў у стане алкагольнага, наркатычнага або таксічнага ап’янення, а таксама распівання спіртных напояў, ужывання наркатычных сродкаў, псіхатропных рэчываў, іх аналагаў, таксічных рэчываў у працоўны час або па месцы працы, парушэнні патрабаванняў па ахове працы, якія прывялі да калецтва або смерць іншых работнікаў , не дапушчана.

Заслухаўшы і абмеркаваўшы інфармацыю па другім пытанні, калегія, у тым ліку, даручыла рэспубліканскім архіўным установам забяспечыць няўхільнае выкананне работнікамі патрабаванняў па ахове працы, правіл паводзін на тэрыторыі арганізацыі, у вытворчых, дапаможных і бытавых памяшканнях; прадоўжыць работу па ўдасканаленню сістэмы кіравання аховай працы, якая забяспечвае ідэнтыфікацыю небяспек, ацэнку прафесійных рызык, вызначэнне мер кіравання прафесійнымі рызыкамі і аналіз іх рэзультатыўнасці; больш актыўна выкарыстоўваць магчымасці навучання і павышэння кваліфікацыі па пытаннях аховы працы кіруючых работнікаў, членаў камісій па праверцы ведаў па пытаннях аховы працы і іншых зацікаўленых работнікаў; у рамках рэалізацыі Дзяржаўнай праграмы “Рынак працы і садзейнічанне занятасці” на 2021-2025 гады прадоўжыць работу па арганізацыі сустрэч калектываў работнікаў з прадстаўнікамі адпаведных органаў і арганізацый у мэтах прапаганды здаровых і бяспечных умоў працы, здаровага ладу жыцця, пажарнай бяспекі, гігіены працы і інш. .; неадкладна інфармаваць Дэпартамент аб усіх няштатных сітуацыях, якія пагражаюць жыццю або здароўю работнікаў і навакольных, няшчасным выпадку, які адбыўся на вытворчасці.