Grуd w Goniądzu powstał na mocy konstytucji uchwalonej na sejmie w 1667 r. w celu ułatwienia szlachcie z pуłnocnej części ziemi bielskiej, z okolic Tykocina, Rajgrodu i Goniądza, dostępu do kancelarii sądu grodzkiego. Wcześniej musiała ona korzystać albo z położonego peryferyjnie grodu ziemi bielskiej w Brańsku, albo udawać się, przekraczając granice wojewуdztwa, do sąsiednich grodуw mazowieckich, np. w Wiźnie lub w Wąsoszy. Kancelaria grodzka w Goniądzu miała przyjmować wyłącznie zeznania zgłaszających się do niej osуb i podlegała zwierzchnictwu kancelarii sądu grodzkiego brańskiego, ktуry zachował wyłączne uprawnienia do wykonywania jurysdykcji grodzkiej na terytorium ziemi bielskiej. Widomym znakiem tej podległości było posiadane przez pisarza grodzkiego brańskiego prawo do mianowania regenta kancelarii grodzkiej goniądzkiej.
Według niekompletnego zapewne sumariusza sporządzonego przez Ignacego Kapicę Milewskiego w czasach panowania Stanisława Augusta księgi grodzkie goniądzkie obejmowały 24 księgi transakcji wieczystych i 33 księgi relacyjne. Księgi te po III rozborze przechowywano najpierw w Brańsku, pуźniej zapewne w Grodnie, skąd trafiły do utworzonego w 1852 r. Centralnego Archiwum Wileńskiego. Według inwentarza opracowanego przez dyrektora tego archiwum, Iwana Sprogisa, w 1915 r. w Wilnie przechowywano 103 księgi grodzkie goniądzkie, z czego 61 stanowiły księgi inskrypcji i relacji bez podziału na serie, natomiast pozostałe stanowiły protokoły.
W 1915 najstarsze 14 ksiąg, powstałych do początku XVIII w. wywieziono wgłąb Rosji, najpierw do Jarosławia, następnie zaś do Moskwy. Księgi pozostałe w Wilnie w liczbie 89 przewieziono w 1920 r. do Warszawy, gdzie uległy zniszczeniu w okresie Powstania Warszawskiego razem z niemal całym zasobem Archiwum Głуwnego Akt Dawnych. W latach 1963-1964 rewindykowano z ZSRR do AGAD 2 fragmenty z lat 1678-1679, pierwotnie stanowiące części jednej księgi (obecne sygnatury 2-3) i wypis z akt grodzkich goniądzkich z 1668 r. (obecna sygnatura nr 1). Poza tym w Narodowym Archiwum Historycznym w Mińsku, w zespole nr 1712 (Goniondzkij grodskij sud) przechowuje się 8 ksiąg grodzkich goniądzkich z lat 1668-1703 (zob. zestawienie).