Каляндар знамянальных і памятных дат па гісторыі Беларусі
2018 год
1 | 190 гадоў з дня нараджэння Гараўскага Іпаліта Гілярыевіча (1828 – ?), беларускага мастака-пейзажыста |
85 гадоў з часу выхаду (1933) пастановы СНК БССР аб арганізацыі Беларускага політэхнічнага інстытута на базе мінскіх хіміка-тэхналагічнага, будаўнічага, энергетычнага, тарфянога і харчовага інстытутаў (цяпер Беларускі нацыянальны тэхнічны ўніверсітэт) | |
3 | Дзень Незалежнасці Рэспублікі Беларусь (Дзень Рэспублікі) |
5 | 80 гадоў з часу прыняцця (1938) пастановы Прэзідыума ЦВК БССР аб стварэнні дзяржаўных архіваў Віцебскай, Гомельскай, Магілёўскай, Мінскай і Палескай абласцей |
80 гадоў назад (1938) створаны архіўныя ўпраўленні пры Мінскім, Магілёўскім, Гомельскім, Віцебскім і Палескім абласных выканаўчых камітэтах | |
80 гадоў з часу прыняцця (1938) пастановы Прэзідыума ЦВК БССР аб стварэнні Цэнтральнага дзяржаўнага гістарычнага архіва БССР (першапачаткова знаходзіўся ў Магілёве; з лістапада 1963 г. у Мінску; у 1992 – 1995 гг. у складзе Нацыянальнага архіва Рэспублікі Беларусь; з 16 чэрвеня 1995 г. Нацыянальны гістарычны архіў Беларусі) | |
80 гадоў з дня нараджэння Машкова Уладзіміра Георгіевіча (1938 – 2000), беларускага пісьменніка | |
8-10 | 25 гадоў назад (1993) у Мінску адбыўся І з’езд беларусаў свету |
11 | 85 гадоў з дня нараджэння Красоўскага Мікалая Піліпавіча (1933 – 1989), беларускага артыста балета, педагога, заслужанага артыста Беларусі |
12 | 100 гадоў з дня нараджэння Шышкіна Мікалая Мікалаевіча (1918 – 2000), беларускага артыста эстрады, спевака, заслужанага артыста Беларусі |
13 | 80 гадоў з дня нараджэння Марухіна Юрыя Аляксандравіча (1938 – 2001), беларускага кінааператара, рэжысёра, заслужанага дзеяча мастацтваў Беларусі |
14 | 105 гадоў з часу заснавання (1913) Беларускага выдавецкага таварыства (дзейнічала ў Вільні ў 1913 – 1915 гг. і ў 1919 – 1930 гг.) |
40 гадоў з часу выдання (1978) Закона БССР “Аб ахове і выкарыстанні помнікаў гісторыі і культуры” | |
15 | 80 гадоў з часу адкрыцця (1938) Дзяржаўнага тэатра лялек Рэспублікі Беларусь (першапачаткова дзейнічаў у Гомелі; з 1950 г. у Мінску) |
19 | 65 гадоў з часу ўступлення ў эксплуатацыю (1953) міжкалгаснай гідраэлектрастанцыі “Дружба народаў” на возеры Дрысвяты Браслаўскага раёна (з 1964 г. уключана ў Беларускую энергетычную сістэму) |
23 | 50 гадоў з часу заснавання (1968) Наваполацкага філіяла Беларускага політэхнічнага інстытута (з 1974 г. Наваполацкі політэхнічны інстытут; з 1993 г. Полацкі дзяржаўны ўніверсітэт) |
24 | 120 гадоў з дня нараджэння Кобеца Рыгора Якаўлевіча (сапр. Сандыга Міхаіл Мусіевіч) (1898 – 1990), пісьменніка, заслужанага дзеяча мастацтваў Беларусі |
25 | 115 гадоў з дня нараджэння Несцяровіча Мікалая Дзмітрыевіча (1903 – 1984), вучонага ў галіне дэндралогіі, акадэміка Акадэміі навук Беларусі |
115 гадоў з дня нараджэння Маркіна Пятра Аляксандравіча (1903 – 1958), рускага і беларускага акцёра, заслужанага артыста Беларусі | |
75 гадоў з дня нараджэння (1943) Высоцкай Надзеі Фёдараўны, беларускага мастацтвазнаўца | |
26 | 100 гадоў з дня нараджэння Грамовіча Івана Іванавіча (1918 – 1986), беларускага пісьменніка, заслужанага работніка культуры Беларусі |
27 | 120 гадоў з дня нараджэння Сямашкі Сцяпана Пятровіча (1898 – 1965), беларускага пісьменніка |
75 гадоў з дня нараджэння Гайдуліс (Луцэнкі-Гайдуліс) Алены Андрэеўны (1943 – 2009), беларускай актрысы, заслужанай артысткі Беларусі | |
28 | 105 гадоў з дня нараджэння Кудраўцава Барыса Канстанцінавіча (1913 – 1983), беларускага і рускага акцёра, заслужанага артыста Беларусі |
***
2018 год
1 | 95 гадоў з дня нараджэння Грынчыка Міколы (Мікалая Міхайлавіча) (1923 – 1999), беларускага літаратуразнаўца і крытыка, заслужанага дзеяча навукі Беларусі |
70 гадоў з дня адкрыцця (1948) Мемарыяльнага музея Канстанціна Заслонава ў Оршы | |
3 | 75 гадоў з пачатку (1943) першага этапа “рэйкавай вайны” партызан Беларусі на чыгуначных камунікацыях нямецкіх узброенных сіл |
6 | 115 гадоў з дня нараджэння Платонава Барыса Віктаравіча (1903 – 1967), акцёра, педагога, народнага артыста Беларусі, народнага артыста СССР |
95 гадоў з дня нараджэння Бойкі Барыса Барысавіча (1923 – 1999), фізіка, акадэміка Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, заслужанага дзеяча навукі Беларусі | |
80 гадоў з дня нараджэння (1938) Лучанка Ігара Міхайлавіча, беларускага кампазітара, народнага артыста Беларусі, народнага артыста СССР | |
7 | 60 гадоў з дня нараджэння (1958) Манаева Віктара Сяргеевіча, беларускага акцёра, народнага артыста Беларусі |
9 | 60 гадоў з часу заснавання (1958) Гродзенскага медыцынскага інстытута (з 2001 г. Гродзенскі дзяржаўны медыцынскі ўніверсітэт) |
10 | 140 гадоў з дня нараджэння Міровіча (сапр. Дунаеў) Еўсцігнея Афінагенавіча (1878 – 1952), рэжысёра, драматурга, педагога, аднаго са стваральнікаў беларускага тэатра, народнага артыста Беларусі |
13 | 105 гадоў з дня нараджэння Багатырова Анатоля Васілевіча (1913 – 2003), беларускага кампазітара, педагога, народнага артыста Беларусі |
95 гадоў з дня нараджэння Кедышкі Мікалая Аляксандравіча (1923 – 1943), аднаго з арганізатараў і кіраўнікоў камсамольска-маладзёжнага падполля ў Мінску ў гады Вялікай Айчыннай вайны, Героя Савецкага Саюза | |
14 | 115 гадоў з дня нараджэння Бірылы Сцяпана Сцяпанавіча (1903 – 1978), беларускага акцёра, народнага артыста Беларусі |
15 | 115 гадоў з дня нараджэння Ракіцкага Пятра Фаміча (1903 – 1977), біёлага-генетыка, акадэміка Акадэміі навук Беларусі, заслужанага дзеяча навукі Беларусі |
95 гадоў з часу адкрыцця (1923) Беларускага павільёна на Усерасійскай сельскагаспадарчай і саматужна-прамысловай выстаўцы ў Маскве | |
16 | 120 гадоў з дня нараджэння Юскаўца Майсея Калінікавіча (1898 – 1969), вучонага ў галіне ветэрынарыі, акадэміка Акадэміі навук Беларусі, заслужанага дзеяча навукі Беларусі |
85 гадоў з дня нараджэння Чацверыкова Віталя Паўлавіча (1933 – 1983), беларускага кінарэжысёра, народнага артыста Беларусі | |
21 | 110 гадоў з дня нараджэння Ельяшэвіча Міхаіла Аляксандравіча (1908 – 1996), вучонага-фізіка, акадэміка Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, заслужанага дзеяча навукі Беларусі |
95 гадоў з дня нараджэння (1923) Дадышкіліяні Атара Міхайлавіча, балетмайстра і опернага рэжысёра, заслужанага дзеяча мастацтваў Беларусі, заслужанага артыста Расіі | |
22 | 95 гадоў з дня нараджэння (1923) Станкевіча Уладзіміра Дзмітрыевіча, беларускага рэжысёра, заслужанага дзеяча мастацтваў Беларусі |
24 | 90 гадоў з дня нараджэння Раманоўскага Янкі (Івана Юльянавіча) (1928 – 1974), беларускага графіка |
27 | 120 гадоў з дня нараджэння Губкіна Сяргея Іванавіча (1898 – 1955), вучонага ў галіне металургіі, акадэміка Акадэміі навук Беларусі, заслужанага дзеяча навукі і тэхнікі Беларусі |
90 гадоў з дня нараджэння Вакара Сяргея Міхайлавіча (1928 – 1998), беларускага скульптара, заслужанага дзеяча мастацтваў Беларусі | |
28 | 130 гадоў з дня нараджэння Пятрова Георгія Мікалаевіча (1888 – 1960), піяніста, хормайстра, дырыжора, педагога, заслужанага дзеяча мастацтваў Беларусі, заслужанага артыста Казахстана |
30 | 70 гадоў назад (1948) у вёсцы Кушляны Смаргонскага раёна адкрыўся літаратурны музей Францішка Багушэвіча |
***
2018 год
1 | Дзень беларускага пісьменства і друку |
165 гадоў з дня нараджэння Федароўскага Міхала (Міхаіла Адольфавіча) (1853 – 1923), беларускага і польскага фалькларыста, этнографа, археолага | |
70 гадоў з часу адкрыцця (1948) Мінскага педагагічнага інстытута замежных моў (з 1993 г. Мінскі дзяржаўны лінгвістычны ўніверсітэт) | |
7 | 115 гадоў з дня нараджэння Кістава Аляксандра Фёдаравіча (1903 – 1960), беларускага акцёра, народнага артыста Беларусі |
8 | 80 гадоў з дня нараджэння Грачанікава Анатоля Сямёнавіча (1938 – 1991), беларускага паэта |
45 гадоў з часу перакрыцця (1973) ракі Віліі і стварэння самага вялікага ў Беларусі штучнага водасховішча | |
10 | 125 гадоў з дня нараджэння Ляўданскага Аляксандра Мікалаевіча (1893 – 1937), беларускага археолага, арганізатара першых у БССР навукова-археалагічных экспедыцый |
115 гадоў з дня нараджэння Клімава Івана Фролавіча (1903 – 1991), дзяржаўнага дзеяча, аднаго з кіраўнікоў партызанскага руху ў Беларусі ў гады Вялікай Айчыннай вайны, заслужанага работніка культуры Беларусі | |
95 гадоў з дня нараджэння Бірылы Мікалая Васілевіча (1923 – 1992), мовазнаўца, акадэміка Акадэміі навук Беларусі, заслужанага дзеяча навукі Беларусі | |
11 | 90 гадоў з дня нараджэння Белакоза Алеся (Аляксандра Мікалаевіча) (1928 – 2016), беларускага краязнаўца, музеязнаўца, педагога, заслужанага работніка культуры Беларусі |
14 | 80 гадоў з дня нараджэння (1938) Чарняўскага Аляксандра Фёдаравіча, вучонага ў галіне інфарматыкі, акадэміка Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі |
15 | 120 гадоў з дня нараджэння Кавязіна Мікалая Аляксандравіча (1898 – 1950), беларускага рэжысёра, педагога, мастака, тэатральнага дзеяча, заслужанага артыста Беларусі |
18 | 105 гадоў з дня нараджэння Валчэцкага Леаніда Паўлавіча (1913 – 1991), беларускага тэатральнага дзеяча, заслужанага дзеяча культуры Беларусі |
20 гадоў з дня стварэння (1998) Беларускага навукова-даследчага цэнтра электроннай дакументацыі | |
19 | 75 гадоў з пачатку (1943) аперацыі “Канцэрт”, другога этапу “рэйкавай вайны” партызан Беларусі на чыгуначных камунікацыях нямецкіх узброенных сіл |
20 | 115 гадоў з дня нараджэння Арсенневай Наталлі Аляксееўны (1903 – 1997), беларускай паэтэсы, перакладчыцы, драматурга, лібрэтыста |
75 гадоў з дня нараджэння Мацяш Ніны Іосіфаўны (1943 – 2008), беларускай паэтэсы, перакладчыцы, драматурга, заслужанага дзеяча мастацтваў Беларусі | |
21 | 100 гадоў з дня нараджэння Янкоўскага Фёдара Міхайлавіча (1918 – 1989), мовазнаўца і пісьменніка, заслужанага дзеяча навукі Беларусі |
95 гадоў з дня нараджэння Барысевіча Мікалая Аляксандравіча (1923 – 2015), фізіка, акадэміка Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, Расійскай Акадэміі навук, шэрагу замежных акадэмій навук, заслужанага дзеяча навукі Беларусі | |
22 | 115 гадоў з дня нараджэння Шынклера Хвядоса Сяргеевіча (1903 – 1942), беларускага пісьменніка |
23 | 100 гадоў з дня нараджэння Маўзона Аркадзя (сапр. Маўшэнзон Арон Іосіфавіч) (1918 – 1977), беларускага драматурга |
75 гадоў назад (1943) савецкія войскі вызвалілі першы раённы цэнтр Беларусі гарадскі пасёлак Камарын Гомельскай вобласці | |
24 | 125 гадоў з дня нараджэння Мядзёлкі Паўліны Вікенцьеўны (1893 – 1974), беларускай актрысы і пісьменніцы, заслужанага дзеяча культуры Беларусі |
25 | 105 гадоў з дня нараджэння Грахоўскага Сяргея Іванавіча (1913 – 2002), беларускага паэта, празаіка, перакладчыка, заслужанага работніка культуры Беларусі |
26 | 115 гадоў з дня нараджэння Арлова Дзмітрыя Аляксеевіча (1903 – 1969), беларускага акцёра, рэжысёра, педагога, народнага артыста Беларусі |
27 | 485 гадоў з дня нараджэння Баторыя Стэфана (1533 – 1586), дзяржаўнага дзеяча, палкаводца Рэчы Паспалітай, караля польскага і вялікага князя літоўскага |
115 гадоў з дня нараджэння Харужай Веры Захараўны (1903 – 1942), дзеяча рэвалюцыйнага руху ў Заходняй Беларусі, арганізатара камуністычнага падполля ў акупіраваным Віцебску ў перыяд Вялікай Айчыннай вайны, Героя Савецкага Саюза | |
28 | 100 гадоў з дня нараджэння Грыгар’янца Армена Багратавіча (1918 – 1976), беларускага мастака тэатра, заслужанага дзеяча мастацтваў Беларусі |
29 | 195 гадоў з дня нараджэння Сыракомлі Уладзіслава (сапр. Кандратовіч Людвік Францішак Уладзіслаў) (1823 – 1862), беларускага і польскага паэта |
30 | 290 гадоў з дня нараджэння Пачобут-Адляніцкага Марціна (1728 – 1810), беларускага астранома і асветніка |
95 гадоў з дня нараджэння Рынковіч Алены Васілеўны (1923 – 2001), беларускай актрысы, заслужанай артысткі Беларусі | |
90 гадоў з дня нараджэння (1928) Калніньша Альберта Пятровіча, заслужанага архітэктара Беларусі | |
75 гадоў з часу заснавання (1943) Беларускага дзяржаўнага музея гісторыі Вялікай Айчыннай вайны (адкрыты для наведвання 7 лістапада 1944 г.) | |
***
55 гадоў з часу заснавання (1963) кніжна-часопіснага выдавецтва “Полымя” (заснавана на базе газетна-часопіснага выдавецтва Галоўвыдата Міністэрства культуры БССР і выдавецтва газеты “Мінская праўда”)
2018 год
2 | 100 гадоў з дня нараджэння Грабеншчыкова Сяргея Міхайлавіча (1918 – 1987), беларускага балетмайстра, педагога, заслужанага дзеяча культуры Беларусі |
4 | 95 гадоў з дня нараджэння Майзлера Аляксандра Піліпавіча (1923 – 1977), беларускага ваеннага дырыжора, педагога, заслужанага артыста Беларусі |
5 | 80 гадоў з дня нараджэння Сцепаненкі Аляксандра Васілевіча (1938 – 2005), вучонага ў галіне апрацоўкі металаў, акадэміка Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, заслужанага дзеяча навукі і тэхнікі Беларусі |
6 | Дзень архівіста |
75 гадоў з дня нараджэння (1943) Дудкевіча Валянціна Уладзіміравіча, беларускага танцоўшчыка, харэографа, заслужанага дзеяча мастацтваў Беларусі, народнага артыста Беларусі | |
7 | 230 гадоў з дня нараджэння Насовіча Івана Іванавіча (1788 – 1877), беларускага мовазнаўца, лексікографа, фалькларыста і этнографа |
75 гадоў з дня нараджэння Шыпілы Яўгена Патафеевіча (1943 – 1999), беларускага акцёра, народнага артыста Беларусі | |
9 | 105 гадоў з дня нараджэння Гамулінай (Цурбаковай) Людмілы Аляксандраўны (1913 – 1969), беларускай актрысы, заслужанай артысткі Беларусі |
11 | 105 гадоў з дня нараджэння Агняцвет Эдзі (сапр. Каган Эдзі Сямёнаўна) (1913 – 2000), беларускай паэтэсы |
40 гадоў назад (1978) адкрыты Купалаўскі мемарыяльны запаведнік “Ляўкі” | |
12 | 60 гадоў з часу адкрыцця (1958) Музея гісторыі бітвы пад Лясной (цяпер Слаўгарадскі раён) у гонар 250-годдзя перамогі рускіх войск над шведскім корпусам генерала Левенгаўпта |
13 | 130 гадоў з дня нараджэння Драздовіча Язэпа Нарцызавіча (1888 – 1954), беларускага жывапісца, скульптара, графіка, этнографа і археолага |
90 гадоў назад (1928) ЦВК і СНК БССР прынялі пастанову “Аб рэарганізацыі Інстытута беларускай культуры ў Акадэмію навук Беларусі” (з 1997 г. Нацыянальная акадэмія навук Беларусі) | |
15 | 90 гадоў з дня нараджэння Смірнова Юрыя Васілевіча (1928 – 1997), беларускага спевака, заслужанага артыста Беларусі |
50 гадоў з дня адкрыцця (1968) Музея савецка-польскай баявой садружнасці (вёска Леніна Горацкага раёна) у гонар савецка-польскай баявой садружнасці і першага сумеснага бою супраць нямецка-фашысцкіх захопнікаў 12-13 кастрычніка 1943 г. | |
18 | 125 гадоў з дня нараджэння Уладамірскага (сапр. Малейка) Уладзіміра Іосіфавіча (1893 – 1971), беларускага акцёра, народнага артыста Беларусі, народнага артыста СССР |
110 гадоў з дня нараджэння Трэпеля Абрама Яфімавіча (1908 – 1969), беларускага акцёра, рэжысёра, заслужанага артыста Беларусі | |
20 | 285 гадоў з дня нараджэння Нарушэвіча Адама Тадэвуша Станіслава (1733 – 1796), гісторыка, паэта, асветніка |
21 | 140 гадоў з дня нараджэння Пічэты Уладзіміра Іванавіча (1878 – 1947), гісторыка, акадэміка Акадэміі навук Беларусі, акадэміка Акадэміі навук СССР, першага рэктара Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта |
22 | 100 гадоў з дня нараджэння Бажко Алеся (Аляксандра Цімафеевіча) (1918 – 2013), беларускага пісьменніка, заслужанага работніка культуры Беларусі |
85 гадоў з дня нараджэння Дабралюбава Ігара Міхайлавіча (1933 – 2010), беларускага кінарэжысёра, народнага артыста Беларусі | |
23 | 195 гадоў з дня нараджэння Плуга Адама (сапр. Пяткевіч Антон Антонавіч) (1823 – 1903), польскага і беларускага пісьменніка, журналіста |
25 | 160 гадоў з дня нараджэння Пякарскага Эдуарда Карлавіча (1858 – 1934), беларускага і рускага этнографа, географа, мовазнаўца, фалькларыста |
105 гадоў з дня нараджэння Цеслюка Уладзіміра Паўлавіча (1913 – 1977), беларускага кінааператара і рэжысёра, заслужанага дзеяча мастацтваў Беларусі | |
100 гадоў з дня нараджэння Дурчына Пятра Сідаравіча (1918 – 1997), беларускага графіка, заслужанага дзеяча мастацтваў Беларусі | |
85 гадоў з дня нараджэння Шчаснай Нінэлі Іванаўны (1933 – 2013), беларускага жывапісца, графіка, заслужанага дзеяча мастацтваў Беларусі | |
27 | 110 гадоў з дня нараджэння Гегарта Рамана Міхайлавіча (1908 – 1982), заслужанага архітэктара Беларусі |
28 | 50 гадоў з дня нараджэння (1968) Афанасьевай Іны Уладзіміраўны, беларускай эстраднай спявачкі, заслужанай артысткі Беларусі |
29 | 100 гадоў з дня нараджэння Абраміса Іосіфа Самуілавіча (1918 – 1984), беларускага дырыжора, заслужанага дзеяча мастацтваў Беларусі |
80 гадоў з дня нараджэння Саламевіча Янкі (Івана Уладзіміравіча) (1938 – 2012), беларускага літаратуразнаўца, крытыка, фалькларыста, бібліёграфа, перакладчыка | |
30 | 75 гадоў з дня нараджэння Рудкоўскага Аляксандра Рыгоравіча (1943 – 1999), беларускага спевака, заслужанага артыста Беларусі |
31 | 90 гадоў з дня нараджэння Бяспалава Мікалая Трафімавіча (1928 – 1999), кампазітара, дзеяча самадзейнага мастацтва, заслужанага дзеяча культуры Беларусі |
45 гадоў з часу адкрыцця (1973) у Мінску Палаца мастацтваў – выставачнага павільёна выяўленчых мастацтваў | |
***
2018 год
1 | 150 гадоў з дня нараджэння Даўгялы Дзмітрыя Іванавіча (1868 – 1942), беларускага гісторыка, архівіста, археографа |
145 гадоў з дня нараджэння Замоціна Івана Іванавіча (1873 – 1942), беларускага і рускага літаратуразнаўца | |
85 гадоў з дня нараджэння Адамчыка Вячаслава Уладзіміравіча (1933 – 2001), беларускага пісьменніка | |
1-2 | 70 гадоў назад (1948) у Мінску праходзіла 1-я Беларуская рэспубліканская канферэнцыя прафесійных саюзаў. Абранне Беларускага рэспубліканскага савета прафесійных саюзаў (Белсавпрафа) |
2 | Дзень памяці |
105 гадоў з дня нараджэння Сіраты Мікалая Мікалаевіча (1913 – 2006), вучонага-фізіка, акадэміка Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, заслужанага дзеяча навукі і тэхнікі Беларусі | |
3 | 80 гадоў з дня нараджэння (1938) Зубковай Зінаіды Пятроўны, беларускай актрысы, народнай артысткі Беларусі |
7 | Дзень Кастрычніцкай рэвалюцыі |
85 гадоў з дня адкрыцця (1933) у Мінску Дома Урада | |
8 | 135 гадоў з дня нараджэння Ластоўскага Вацлава Юстынавіча (1883 – 1938), беларускага палітычнага дзеяча, гісторыка, этнографа, пісьменніка, філолага, акадэміка Акадэміі навук Беларусі |
90 гадоў з дня нараджэння Ляпёшкіна Уладзіміра Ігнатавіча (1928 – 1994), беларускага паэта, заслужанага настаўніка Беларусі | |
70 гадоў з дня нараджэння Бяспалага Аляксандра Сяргеевіча (1948– 2016), беларускага акцёра, рэжысёра, заслужанага артыста Беларусі | |
11 | 115 гадоў з дня нараджэння Ільінскага Аляксандра Канстанцінавіча (1903 – 1967), акцёра, народнага артыста Беларусі, народнага артыста СССР |
55 гадоў назад (1963) Савет Міністраў БССР прыняў пастанову “Аб мерах па паляпшэнню архіўнай справы ў БССР”, паводле якой на базе гарадскіх і раённых дзяржаўных архіваў створаны філіялы дзяржаўных архіваў у гарадах Баранавічы, Бабруйску, Барысаве, Глыбокім, Жлобіне, Кобрыне, Крычаве, Лідзе, Мазыры, Навагрудку, Оршы, Рэчыцы, Полацку і Слуцку (з 1996 г. занальныя дзяржаўныя архівы) | |
12 | 195 гадоў з дня нараджэння Шпілеўскага Паўла Міхайлавіча (1823 – 1861), беларускага этнографа, пісьменніка, публіцыста і тэатральнага крытыка |
100 гадоў з часу заснавання (1918) Віцебскага абласнога краязнаўчага музея (адкрыты для наведвання ў чэрвені 1919 г.) | |
13 | 25 гадоў назад (1993) Вярхоўны Савет Рэспублікі Беларусь прыняў закон “Аб ахове гісторыка-культурнай спадчыны” |
18 | 135 гадоў з дня нараджэння Лёсіка Язэпа (Іосіфа Юр’евіча) (1883 – 1940), беларускага палітычнага і грамадскага дзеяча, мовазнаўца, пісьменніка, педагога, акадэміка Акадэміі навук Беларусі |
135 гадоў з дня нараджэння Міронавай Кацярыны Эдуардаўны (1883 – 1946), беларускай актрысы, заслужанай артысткі Беларусі | |
19 | 110 гадоў з дня нараджэння Засіма Міколы (Мікалая Арцёмавіча) (1908 – 1957), беларускага паэта, крытыка |
20 | 70 гадоў з дня нараджэння Янішчыц Яўгеніі Іосіфаўны (1948 – 1988), беларускай паэтэсы |
21 | 110 гадоў з дня нараджэння Мацапуры Міхаіла Яфрэмавіча (1908 – 1971), вучонага ў галіне механізацыі сельскай гаспадаркі, акадэміка Акадэміі навук Беларусі, заслужанага дзеяча навукі і тэхнікі Беларусі |
90 гадоў з дня нараджэння Ткачэнка Нінэль Аляксандраўны (1928 – 2007), украінскай і беларускай спявачкі, народнай артысткі СССР | |
22 | 125 гадоў з дня нараджэння Сурты Івана Захаравіча (1893 – 1937), дзяржаўнага дзеяча Беларусі, акадэміка Акадэміі навук Беларусі, Прэзідэнта Акадэміі навук Беларусі ў 1936 – 1937 гг. |
24 | 105 гадоў з дня нараджэння Гарбука Вісарыёна Сцяпанавіча (1913 – 1986), беларускага пісьменніка, заслужанага работніка культуры Беларусі |
26 | 100 гадоў з дня нараджэння Шахаўца Уладзіміра Міхайлавіча (1918 – 1991), беларускага пісьменніка, заслужанага работніка культуры Беларусі |
27 | 115 гадоў з дня нараджэння Пестрака Піліпа Сямёнавіча (1903 – 1978), беларускага пісьменніка, заслужанага дзеяча культуры Беларусі |
70 гадоў назад (1948) ЦК КП(б)Б прыняў пастанову аб закладцы помніка загінуўшым воінам і партызанам Вялікай Айчыннай вайны на Круглай плошчы г. Мінска (цяпер плошча Перамогі) | |
28 | 100 гадоў з часу ўтварэння (1918) Мінскай ваеннай акругі (з 1926 г. Беларуская ваенная акруга; 6 мая 1992 г. ліквідавана ў сувязі са стварэннем Міністэрства абароны Рэспублікі Беларусь) |
95 гадоў з часу заснаваня (1923) літаратурнага аб’яднання маладых беларускіх пісьменнікаў “Маладняк”. Існавала да лістапада 1928 г. | |
29 | 110 гадоў з дня нараджэння Красоўскага Яўгена Яўстафіевіча (1908 – 1980), беларускага жывапісца, графіка, заслужанага работніка культуры Беларусі |
30 | 115 гадоў з дня нараджэння Мачульскага Рамана Навумавіча (1903 – 1990), аднаго з арганізатараў і кіраўнікоў камуністычнага падполля і партызанскага руху ў Беларусі ў гады Вялікай Айчыннай вайны, Героя Савецкага Саюза, заслужанага работніка культуры Беларусі |
90 гадоў з дня нараджэння (1928) Арловай Галіны Аляксандраўны, беларускай актрысы, народнай артысткі Беларусі | |
2018 год
3 | 110 гадоў з дня нараджэння Сухаверхава Уладзіміра Паўлавіча (1908 – 1977), беларускага жывапісца, педагога, заслужанага дзеяча мастацтваў Беларусі |
55 гадоў назад (1963) пачаў дзейнічаць Гродзенскі хімічны камбінат (першапачаткова дзейнічаў як азотна-тукавы завод; з 1970 г. хімкамбінат; з 1975 г. Гродзенскае вытворчае аб’яднанне “Азот”, з 2000 г. Гродзенскае вытворчае рэспубліканскае ўнітарнае прадпрыемства “ГВА Азот”, з 2002 г. адкрытае акцыянернае таварыства “Гродна Азот”) | |
4 | 105 гадоў з дня нараджэння Бяльзацкай Марыны Мікалаеўны (1913 – 2004), артысткі балета і балетмайстра, народнай артысткі Беларусі |
75 гадоў з дня нараджэння (1943) Камейшы Казіміра Вікенцьевіча, беларускага паэта, перакладчыка, публіцыста | |
5 | 110 гадоў з дня нараджэння Абуховіч Ганны Браніславаўны (1908 – 1986), беларускай актрысы, народнай артысткі Беларусі |
90 гадоў з дня нараджэння Камінскага Мікалая Іванавіча (1928 – 1993), беларускага гісторыка, архівіста | |
6 | 85 гадоў з дня нараджэння Мажэйка Зінаіды Якаўлеўны (1933 – 2014), этнамузыколага, заслужанага дзеяча мастацтваў Беларусі |
7 | 95 гадоў з дня нараджэння Фігуроўскага Мікалая Мікалаевіча (1923 – 2003), кінарэжысёра і кінадраматурга, заслужанага дзеяча мастацтваў Беларусі |
90 гадоў з дня нараджэння (1928) Гарэцкага Радзіма Гаўрылавіча, вучонага ў галіне тэктонікі, грамадскага дзеяча, акадэміка Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, заслужанага дзеяча навукі Беларусі | |
80 гадоў з дня нараджэння (1938) Сумарава Васіля Фёдаравіча, беларускага жывапісца, заслужанага дзеяча мастацтваў Беларусі | |
45 гадоў з часу заснавання (1973) Інстытута біяарганічнай хіміі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі | |
8 | 100 гадоў з дня нараджэння Махнача Аляксандра Сямёнавіча (1918 – 2006), вучонага ў галіне геалогіі, акадэміка Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, заслужанага дзеяча навукі Беларусі |
9 | 120 гадоў з дня нараджэння Валчанецкай Валянціны Фёдараўны (1898 – 1980), спявачкі, народнай артысткі Беларусі |
85 гадоў з дня нараджэння Дубава Георгія Савельевіча (1933 – 1995), беларускага акцёра, народнага артыста Беларусі | |
10 | 140 гадоў з дня нараджэння Бліадухо Мікалая Фёдаравіча (1878 – 1935), геолага, акадэміка Акадэміі навук Беларусі |
12 | 100 гадоў з дня нараджэння Кірэенкі Кастуся (Канстанціна Ціханавіча) (1918 – 1988), беларускага паэта, заслужанага работніка культуры Беларусі |
14 | 100 гадоў з дня нараджэння Нікольскага Барыса Веньямінавіча (1918 – 2001), беларускага спевака, заслужанага артыста Беларусі |
55 гадоў з часу пераўтварэння (1963) рабочага пасёлка Полацкі ў горад і наданні яму назвы Наваполацк | |
15 | 90 гадоў з дня нараджэння Кашкера Анатоля Фёдаравіча (1928 – 1994), беларускага акцёра, заслужанага артыста Беларусі |
80 гадоў з дня нараджэння (1938) Былінскай Людмілы Усеваладаўны, беларускай актрысы, заслужанай артысткі Беларусі | |
16 | 115 гадоў з дня нараджэння Ахрэмчыка Івана Восіпавіча (1903 – 1971), жывапісца, народнага мастака Беларусі |
80 гадоў з дня нараджэння (1938) Агуновіча Эдуарда Канстанцінавіча, беларускага мастака, заслужанага работніка культуры Беларусі | |
17 | 120 гадоў з дня нараджэння Аляксеева Мікалая Іванавіча (1898 – 1985), беларускага пісьменніка, заслужанага работніка культуры Беларусі |
110 гадоў з дня нараджэння Тарасікава Мікалая Лукіча (1908 – 1965), беларускага жывапісца, графіка | |
50 гадоў з дня ўводу (1968) у эксплуатацыю школы санаторнага тыпу, лячэбнага корпуса і першай чаргі комплекса піянерскага лагера “Зубраня” на возеры Нарач Мядзельскага раёна | |
18 | 90 гадоў з дня нараджэння (1928) Загарульскага Эдуарда Міхайлавіча, беларускага археолага, гісторыка, заслужанага работніка вышэйшай школы Рэспублікі Беларусь |
19 | 115 гадоў з дня нараджэння Цулукідзе Тамары Рыгораўны (1903 – 1991), беларускай пісьменніцы, крытыка, заслужанай артысткі Грузіі |
110 гадоў з дня нараджэння Арончык Юдзіфі Самойлаўны (1908 – 1993), беларускай актрысы, заслужанай артысткі Беларусі | |
20 | 90 гадоў з часу прыняцця (1928) пастановы СНК БССР аб прысваенні Уладзіславу Галубку – першаму ў Беларусі – ганаровага звання народнага артыста БССР |
22 | 110 гадоў з дня нараджэння Троіцкай Марыны Дзмітрыеўны (1908 – 1989), беларускага рэжысёра радыё, заслужанага дзеяча культуры Беларусі |
95 гадоў з дня нараджэння Маралёва Алега Міхайлавіча (1923 – 1984), беларускага і рускага опернага рэжысёра, заслужанага артыста Беларусі | |
60 гадоў назад (1958) выдадзены Указ Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР аб узнагароджанні БССР ордэнам Леніна за паспяховае аднаўленне народнай гаспадаркі і вялікія дасягненні беларускага народа ў далейшым развіцці прамысловасці, будаўніцтва, сельскай гаспадаркі і культуры | |
24 | 220 гадоў з дня нараджэння Міцкевіча Адама Бернарда (1798 – 1855), польскага паэта беларускага паходжання, грамадскага дзеяча, публіцыста |
105 гадоў з дня нараджэння Кулакоўскага Аляксея Мікалаевіча (1913 – 1986), беларускага пісьменніка, заслужанага работніка культуры Беларусі | |
105 гадоў з дня нараджэння Маркава Фёдара Рыгоравіча (1913 – 1958), аднаго з арганізатараў партызанскага руху ў гады Вялікай Айчыннай вайны на тэрыторыі Вілейскай вобласці, Героя Савецкага Саюза | |
25 | Ражство Хрыстова (каталіцкае Ражство) |
100 гадоў з дня нараджэння Канапелька Зінаіды Ігнатаўны (1918 – 1997), беларускай актрысы, народнай атрысткі Беларусі | |
26 | 125 гадоў з дня нараджэння Цікоцкага Яўгена Карлавіча (1893 – 1970), кампазітара, народнага артыста Беларусі, народнага артыста СССР |
105 гадоў з дня нараджэння Нікалаева Яўгена Дзмітрыевіча (1913 – 1978), тэатральнага мастака, народнага мастака Беларусі | |
95 гадоў з дня нараджэння Алімава Рэса Мікітавіча (1923 – 1984), заслужанага архітэктара Беларусі | |
55 гадоў назад (1963) пачала працаваць Гродзенская абласная студыя тэлебачання | |
27 | 95 гадоў з дня нараджэння Вялюгіна Анатоля Сцяпанавіча (1923 – 1994), беларускага паэта, кінасцэнарыста, перакладчыка, заслужанага дзеяча культуры Беларусі |
90 гадоў з дня нараджэння Дзяменцьева Уладзіміра Андрэевіча (1928 – 2010), беларускага мастака кіно, заслужанага дзеяча мастацтваў Беларусі | |
50 гадоў назад (1968) выйшаў Указ Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР аб узнагароджанні БССР ордэнам Кастрычніцкай рэвалюцыі | |
28 | 110 гадоў з дня заснавання (1908) беларускага кнігавыдавецкага таварыства “Наша хата” у Вільні (існавала да 1911 г.) |
29 | 105 гадоў з дня нараджэння Васільевай Зінаіды Анатольеўны (1913 – 1999), беларускай і рускай балерыны, педагога, народнай артысткі Беларусі |
30 | 100 гадоў назад (1918) адкрылася VI Паўночна-Заходняя абласная канферэнцыя РКП(б) у Смаленску, абвясціўшая сябе І з’ездам кампартыі Беларусі. Прынята пастанова аб утварэнні БССР |
95 гадоў з дня нараджэння Лапшы Мікалая Вікенцьевіча (1923 – 1985), беларускага дзеяча самадзейнага мастацтва, балетмайстра, заслужанага работніка культуры Беларусі | |
60 гадоў назад (1958) ЦК КПБ прыняў пастанову “Аб увекавечанні памятных месцаў баёў Савецкай Арміі і партызан Беларусі з нямецка-фашысцкімі захопнікамі ў гады Вялікай Айчыннай вайны, месц пахаванняў савецкіх воінаў, партызан і мірных жыхароў, якія загінулі ў вайне 1941 – 1945 гг.” | |
31 | 105 гадоў з дня нараджэння Малчанавай Зоі Іванаўны (1913 – 1970), беларускай і рускай актрысы, заслужанай артысткі Беларусі |
***
55 гадоў назад (1963) выдадзены “Дыялекталагічны атлас беларускай мовы” (выданне адзначана Дзяржаўнай прэміяй СССР 1971 г.)
55 гадоў назад (1963) створаны Інстытут фізікі цвёрдага цела і паўправаднікоў Акадэміі навук Беларусі (цяпер Інстытут фізікі цвёрдага цела і паўправаднікоў Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі)
50 гадоў з часу адкрыцця (1968) у Мінску Рэспубліканскай выстаўкі дасягненняў народнай гаспадаркі БССР (з 1998 г. Нацыянальны выставачны цэнтр “Белэкспа” Упраўлення справамі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь)
50 гадоў з часу стварэння (1968) Беларускага добраахвотнага таварыства аховы помнікаў гісторыі і культуры
40 гадоў з пачатку дзейнасці (1978) Жлобінскай фабрыкі штучнага футра (з 1984 г. вытворчае аб’яднанне, цяпер адкрытае акцыянернае таварыства “БЕЛФА” г.Жлобін)